De stichting

STICHTING FORT SABINA.NL

Doel stichting

Als doel heeft de stichting de instandhouding, het beheer en de exploitatie van Fort Sabina. De stichting verricht daarvoor alles wat hiermee verband houdt en bevorderlijk kan zijn.

Samenwerking met Staatsbosbeheer, Provincie Noord-Brabant en Gemeente Moerdijk

Voor de realisatie van de doelstellingen is relevant dat Fort Sabina is gemarkeerd als groot militair erfgoed door de Provincie Noord-Brabant, dat voor de volgende generatie behouden moet blijven. Het Fort maakt onderdeel uit van de Brabantse Zuiderwaterlinie, onderdeel stelling van Willemstad.

Staatsbosbeheer is eigenaar van het Fort. Deze organisatie verpacht het Fort aan de gemeente Moerdijk. De stichting heeft met de gemeente Moerdijk een exploitatieovereenkomst voor onbepaalde tijd afgesloten, zodat de stichting haar doel kan verwezenlijken.

Samen met de Provincie Noord Brabant en de gemeente Moerdijk draagt de stichting zorg voor de uitvoering van het ontwikkelplan voor de instandhouding en het herstel van het Fort. Daarvoor is in 2018 een samenwerkingsovereenkomst getekend en zijn er gelden beschikbaar gesteld door de provincie.

Activiteiten stichting

De ambitie is het Fort een markant punt te laten zijn en blijven op de Zuiderwaterlinie, waar altijd wat te beleven valt. Naast de herstelwerkzaamheden aan het Fort die 10 jaar in beslag zullen nemen, organiseert de stichting maandelijks activiteiten en is er horeca gevestigd op het Fort.

De herstelwerkzaamheden zijn in 2018 gestart met het opknappen van de kazerne fase 1. In de periode 2020 - 2025 is kazerne fase 2 en het poortgebouw aan de beurt, waaronder de gevelrenovatie van de kazerne. Met extra verkregen middelen in 2023 worden in de periode 2024 - 2025 de gebouwen rond het Terreplein opgeknapt. 

Bij Brasserie de Kletsmajoor kunnen bezoekers terecht voor een hapje en drankje, maar ook voor trouwen, feesten, partijen en groepsarrangementen. De stichting biedt ook zakelijke arrangementen aan, zoals vergaderen, teambuilding, bedrijfspresentaties en bedrijfsuitjes.

Jaarlijks wordt een agenda vastgesteld met de activiteiten voor de twee programmalijnen:

• cultuur & creatie (het zijn van een cultureel epicentrum in westelijk Noord-Brabant)
• natuur & educatie (het leren en mogen verwonderen over de natuur en duurzaamheid)

Deze agenda biedt maandelijks leuke en interessante activiteiten rond de volgende drie thema's:

• historie op het Fort, waaronder rondleidingen, fortexposities, fortworkshops en fortlezingen over diverse onderwerpen, het natuurlab en jaarlijks een groot militair event;
• beleving op het Fort beleving van het erfgoed via bijv. kleinkunst, cabaret, muziekcafé, toneelcafé, theater, muziek, kleinschalige festivals, schrijvers aan het woord;
• kunst op het Fort met de maandelijkse kunstexposities, de Fotobiennale Zuiderwaterlinie en de kunstweek in september.

Bestuur stichting

De stichting wordt bestuurd door een bestuur bestaande uit tenminste drie leden. Het bestuur ontvangt geen vergoedingen anders dan een kostenvergoeding voor redelijkerwijs gemaakte kosten door een bestuurslid in de uitoefening van zijn functie.

Per 1 december 2024 is het bestuur als volgt samengesteld:

Thomas Zwiers (voorzitter)
Ans Wijtvliet (penningmeester)
Lesley Herbert (secretaris)
Jan Mutsaers (bestuurslid)
Gert van der Ros (bestuurslid)

Vrijwilligersorganisatie

De stichting is een professionele vrijwilligersorganisatie. Zonder vrijwilligers heeft de stichting geen bestaansrecht. Zowel op herstel en onderhoud, als voor de programmering zijn tal van vrijwilligers nodig. De organisatie is onderverdeeld in een zevental werkgroepen, waarbij tenminste één van de bestuursleden de linking pin is.

Andere samenwerkingspartners

Naast de samenwerking voor de instandhouding van het fort met de provincie Noord-Brabant, gemeente Moerdijk en Staatsbosbeheer heeft de stichting nog andere samenwerkingsverbanden. Voor de horeca werkt de stichting samen met de organisatie van Marelle Pet. Als gastheer van Waterpoort en als onderdeel van de Zuiderwaterlinie werkt de stichting samen met deze organisaties en andere ondernemers uit het Waterpoortgebied en de Zuiderwaterlinie. Voor de programmering werkt de stichting samen met de VVV-Moerdijk. Voor het participatieproject werkt de stichting samen met de gemeente Moerdijk en het werkplein.

BELEIDSPLAN MET 5 PIJLERS 

Instandhouding en herstel Fort : voor de volgende generatie

Het Fort blijft intact in zijn rauwe versie. In samenwerking met de Provincie Noord-Brabant en gemeente Moerdijk worden in vier fasen in de periode 2018-2027 forse investeringen gepleegd om het militair erfgoed op Fort Sabina te herstellen.

Markant erfgoed waar altijd wat te beleven valt : verbinding cultuur en natuur

Het Fort is het cultureel-creatief epicentrum van Westelijk Noord-Brabant. Themagewijs worden jaarlijks exposities, rondleidingen, ontdekkingstochten en geprogrammeerde activiteiten aan het publiek aangeboden. Het Fort is in het seizoen tenminste vier dagen voor bezoekers toegankelijk en ook de horeca is dan geopend. Op afspraak is het voor bedrijven, particulieren en clubs mogelijk om het Fort buiten de publieke openingstijden te bezoeken of een arrangement af te nemen. Bezoekers vinden hun weg naar het Fort via goed toegankelijke wegen en fiets- en wandelpaden. Op het Fort streven we naar zoveel mogelijk toegankelijkheid ook voor mindervaliden. Gastvrijheid, levend erfgoed, zorg voor de natuur en duurzaamheid zijn bij de ontwikkeling van plannen en activiteiten kernwaarden.

Sociaal ondernemerschap met beleid: werken, leren, doen

Als sociaal ondernemer bieden wij werkpleiners op het Fort werk aan, dat ertoe doet en waar zij trots op kunnen zijn. De stichting entameert diverse teams van vrijwilligers om een gedegen basis te vormen voor de ondersteuning van het beheer en de activiteiten op het Fort. HBO en MBO leerlingen krijgen de mogelijkheid om te leren en ervaring op te doen op het Fort.

Duurzaamheid : natuur en milieu ; ontdekken, onderzoeken en doen

In aanmerking genomen het gebruik, zorgt de stichting dat door een goed landschapsbeheer insecten en vleermuizen een goede habitat vinden op het Fort. Met die natuurlijke leefomgeving als basis wordt op termijn op het Fort een educatief programma aangeboden aan leerlingen voor de basisscholen in de regio. Daarnaast streeft de stichting naar een energieneutrale modus voor het Fort op termijn en bij het herstel van het Fort wordt gekozen voor materialen met een kleine footprint.

Zichtbare verbinding Zuiderwaterlinie

Het Fort is onderdeel van de Zuiderwaterlinie en ligt in een van de vijf stellingen van deze linie: de stelling van Willemstad. Het Fort is trekker in de West-Brabantse regio voor het zichtbaar maken van het verhaal over en achter de Zuiderwaterlinie. Onder meer in het entreegebied en het poortgebouw wordt deze verbinding zichtbaar gemaakt.

ACTIVITEITENVERSLAG 2023 

Programmering & Horeca

In 2023 kleinschalige programmering vanaf mei 2023 op fort Sabina. Van kleine concerten, rondleidingen, schrijvers aan het woord, als ook het Natuurlab voor kinderen. Ellen ten Damme was een goed bezocht concert door ruim 800 bezoekers. De horeca was van woesndag tot en met zondag open. Ook de zakelijke markt trok weer wat aan, voor het gebruik van het fort voor vergaderingen en bedrijfsfeesten. Door sluiting van de Haringvlietbrug was er voor de horeca wel een fikse omzetderving. 

Gebouwen & Exposities

Wat betreft de instandhouding van het fort werd in 2018 officieel gestart met een aantal herstelprojecten. In 2022 zijn vooral voorbereidingen getroffen voor de renovatie van de gevel en andere werkzaamheden voor kazerne fase 2. 

Vrijwilligers & participatieproject

Aan het Fort zijn inmiddels ruim 40 vrijwilligers verbonden in diverse werkgroepen. De vrijwilligers zijn actief met onderhoud en herstel van het fort, rondleidingen en historisch archief, het activiteitenprogramma, landschapsbeheer, groenbeheer en de bedrijfsvoering van het fort. Verder heeft het fort een participatieproject. In 2023 waren er gemiddeld 10 personen aan het werk. 

Gas en elektra

Na de zomervakantie 2022 werd de stichting geconfronteerd met excessieve energiekosten vanwege de wereldwijde fors gestegen prijzen van gas en elektra. De gemeente Moerdijk heeft voor zowel 2022 als 2023 een bijdrage geleverd om deze hoge kosten te delgen. Voorts heeft de stichting maatregelen uitgevoerd rond het energievraagstuk en duurzaamheid op het fort. De wens om snel te komen tot de plaatsing van zonnepanelen op het fort, om zodoende geld te besparen voor de oplopende energiekosten werd niet gehonoreerd vanwege de monumentenstatus van het fort. 

Onderstaand de exploitatie en beheer van het Fort in cijfers, ontleend aan de jaarrekening 2023

BALANS PER 31 DECEMBER 2023

STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2023

Toelichting op de balans en staat van baten en lasten

De exploitatie van de stichting is nog steeds kleinschalig van karakter. De horeca en de organisatie van een aantal activiteiten is uitbesteed. Daar tegenover staat een (huur)vergoeding. De investeringen in herstel van het fort worden grotendeels gesubsidieerd door de overheid of uit andere bronnen. Deze subsidies worden in mindering gebracht op de investeringsbedragen. De gelden onder de post reserves en fondsen zijn voor een groot deel niet vrij beschikbaar, deels omdat het bestemmingsreserves zijn en deels omdat deze bestaan uit fondsen en herwaarderingsreserves. De vrij beschikbare algemene reserve bedraagt slechts een gering percentage, te weten 9% van het bedrag aan reserves en fondsen. 

ANBI Status & Gift schenken voor de instandhouding van het Fort ?

Wilt u een gift aan de stichting overmaken? Onze Stichting heeft de ANBI-status. Het ANBI publicatieformulier IB1101Z3FOL treft u hier aan. Alle giften komen altijd 100% ten goede aan het doel waarvoor gegeven. U kunt dan contact opnemen met ons via het emailadres Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. . Het RSIN-nummer van de stichting is 851554052.

Lid worden van het Genootschap 1811 ?

Als u het Fort wat langduriger een goed hart in financiële zin wil toedragen dan kunt u lid worden van het genootschap 1811. Wilt u hier meer over weten klik dan hier.

 Vrijwilliger worden op het Fort ?

Wilt u niet in geld, maar in een extra paar handen uw bijdrage leveren. Ook dat kan. Voor meer informatie kijk op de pagina Vrijwilligers op deze website of mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.